Imperfect spiritueel zijn
Toen ik een poosje geleden begon met bijTARA vroeg ik eens rond bij vrienden en kennissen wat voor onderwerpen zij graag zouden zien op de website. Iemand opperde toen om het te hebben over imperfect met spiritualiteit bezig zijn. Zij verwoordde het zo: “Hoe je bezig kan zijn met spiritualiteit maar ook met beide benen op de grond kan blijven, if that makes sense. Ik vind de spiri community soms zo alles of niks”.
Waar zij op doelde, is dat er geen juiste of onjuiste manier is om met spiritualiteit bezig te zijn. We volgen allemaal ons eigen pad en je hoeft niet in alles mee te gaan wat je tegenkomt. Je mag jouw vorm vinden, en als die een beetje spiritueel maar ook een beetje nuchter en praktisch is, is dat helemaal prima!
Alles of niks
Toch komt het soms voor dat er ideeën ontstaan over hoe het zou ‘moeten’, en dat we daar allemaal naar zouden moeten streven. Als we het dan anders doen dan dit ideaalbeeld, doen we het dus blijkbaar verkeerd, of doen we niet genoeg. Alsof persoonlijke ontwikkeling meetbaar is.
Om maar een willekeurig voorbeeld te geven: Soms lees je blogs van mensen die elke dag om 5 uur opstaan, dan eerst een megagezonde smoothie bowl eten en daarna steevast een uur lang yoga beoefenen. Tijdens hun lunchpauze wordt er ook altijd nog een poosje gemediteerd, en elke week het huis gereinigd met salie. Super natuurlijk, dat iemand hier zo lekker mee bezig is, maar als je zelf slechts eens per week aan yoga doet en helemaal niet bezig bent met mediteren of het aanvoelen van energieën, dan kan dat soms het gevoel geven dat jij ‘minder spiritueel’ bent dan die blogger, of dat jij het verkeerd doet.
Zien dat iemand het heel anders doet dan jij kan je onzeker maken. Soms krijg je het gevoel dat je er alleen ‘bij hoort’ als je álles doet. Dus én yoga, én energiewerk, én een zekere basiskennis hebben over het boeddhisme, én mediteren, én je hele huis vol edelstenen leggen, én gezond eten, én tantra, én én én… Maar wat nou zo belangrijk is, is dat er binnen de wereld van spiritualiteit juist allerlei verschillende kanten zijn waar je op kan, zonder dat er één aanwijsbaar einddoel is. Dat je niet alles hoeft te doen, maar ook slechts één of twee dingen mag kiezen die bij jou passen. En dat iemand anders dus ook niet ‘verder’ is op hun spirituele pad dan jij, maar dat jullie allebei een heel ander spiritueel pad bewandelen.
Je hoeft dus helemaal niet van jezelf te verwachten dat je alles precies zo doet als een ander. Of dat je kennis hebt van álle dingen die onder de noemer spiritualiteit vallen. Je mag jouw band met spiritualiteit precies zo invullen als je wilt. Misschien wil je wel af en toe mediteren om je hoofd leeg te maken, maar heb je helemaal niks met de energieën van edelsteentjes. Of misschien houd je juist wél van edelstenen, maar kies je ze gewoon op gevoel in plaats van alle namen, betekenissen en werkingen uit je hoofd te kennen. Misschien pas je af en toe mindfulness toe, maar heb je helemaal niks met yoga. Misschien lees je graag boeddhistische wijsheden, zonder je hele leven er meteen naar in te richten. Wat mij betreft is iedereen die interesse heeft voor spiritualiteit en zelfontwikkeling goed bezig, maakt niet uit welke invulling je er precies aan geeft. Als het voor jou maar goed voelt!
Mijn eigen kennismaking met de ‘spiri community’
Tijdens mijn studie in Utrecht woonde ik op kamers in Amersfoort. Een fijn huis vlakbij het station, waardoor ik heel makkelijk met de trein het hele land kon afreizen. Ik was daar gaan wonen met drie vrienden die ik al kende vanuit mijn middelbare schooltijd, en in dat huis werd dan ook veel samen gedaan: De meeste avonden aten we samen, we vierden allerlei feestjes en we deden zelfs af en toe met z’n viertjes yoga in de woonkamer. Hoewel ikzelf en huisgenoot T best introvert konden zijn, waren huisgenoten K en C een stuk meer outgoing, en zij sleepten ons dan nog wel eens onze comfort zones uit. Nieuwe dingen proberen, nieuwe mensen ontmoeten, nieuwe plekken ontdekken.
Voor ik het wist, had ik er dankzij K en C een hele nieuwe vriendengroep bij, ging ik elke week naar Utrecht voor een les Biodanza en zat ik regelmatig in Amsterdam voor allerlei andere spirituele workshops. Chakra-dansavonden, tantra-workshops, knuffelworkshops, klankschaalconcerten, geleide meditaties, contactoefeningen, ademwerk, noem het maar op. Ik vond het heerlijk!
Door al die workshops en dansfeesten waar we heengingen leerde ik niet alleen het spirituele wereldje steeds beter kennen, maar kreeg ik ook steeds meer inzicht in de verschillende mensen die op dat wereldje afkwamen. Ik merkte dat sommige van de workshopgevers haast werden vereerd, omdat zij het allemaal zo goed leken te weten. Zij wisten de dingen die ze verkondigden (spirituele verlichting bereiken, al je chakra’s in balans krijgen, een gezonde dosis zelfliefde hebben, constant bezig zijn op je persoonlijke ontwikkeling, altijd overal bewust en mindful mee bezig zijn) ook zó goed uit te stralen, dat we allemaal gingen geloven dat wij dat ook moesten bereiken.
‘Beter’ spiritueel zijn dan een ander
Niet alleen voelde ik me steeds onzekerder worden over mijn eigen ‘basic’ vorm van spiritualiteit, ik zag binnen dit stukje van de spirituele community ook steeds vaker mensen die zo gefocust waren op hun eigen ontwikkeling dat de behoeftes van anderen daarbij aan de kant gedrukt werden.
Deze mensen gingen zó ver in het behalen van hun eigen spirituele doelen, het luisteren naar hun eigen gevoel en intuïtie, dat ze daarmee leken te vergeten dat andere mensen er ook nog toe doen. Daarnaast gingen ze geloven dat de stappen die zij hadden gezet en klaarblijkelijk goed hadden uitgepakt, per definitie ook de beste stappen zouden zijn voor alle andere mensen. Iedereen moest dus aan hun idealen voldoen om het écht goed te doen. De kloof tussen de ‘hardcore spiri’s’ en de ‘spiritualiteit light’ mensen binnen dezelfde groep werd hierdoor steeds groter. En dat is dus ook een manier om de woorden ‘imperfect spiritueel’ op te vatten: Deze sfeer, waarbij sommige mensen zich haast verheven leken te voelen boven anderen is voor mij heel ver verwijderd van waar spiritualiteit of persoonlijke ontwikkeling om zouden moeten gaan.
Ik wil hier overigens helemaal niet oordelen over andere mensen of zeggen dat zij het verkeerd doen, want daarmee doe ik zelf net zo hard mee aan hetgeen wat me zo stoort. Bovendien kan ik helemaal niet in de hoofden van andere mensen kijken. Ik interpreteer het gedrag dat ik toen zag als ‘zich verheven voelen boven een ander’, maar waarschijnlijk voelden die mensen dat zelf helemaal niet zo. Ik denk niet dat ook maar iemand écht dacht “Goh, ik ben veel beter dan al deze andere mensen want ik mediteer dagelijks en zij niet”. Tuurlijk niet. Nog sterker, misschien is het wel mijn eigen onzekerheid die ervoor zorgt dat ik deze ideeën op andere mensen projecteer. Wel merk ik in gesprekken met andere mensen dat ik niet de enige ben die contact met bepaalde spirituele groepen zo ervaart. Die kloof waar ik over sprak, wordt door meer mensen gevoeld. Vandaar dit pleidooi om eens goed te kijken hoe jij met spiritualiteit omgaat en het zowel jezelf als anderen te gunnen om daar een eigen invulling aan te geven.
Spiritualiteit is heel persoonlijk en daarom voor iedereen uniek. Je hoeft niet ALLES te doen. Een beetje is ook goed. Ga vooral op zoek naar de vorm die het beste bij jou past en geniet ondertussen van alle mooie én uitdagende dingen die het met zich meebrengt. En voel je bovenal ook vrij om de dingen die niet goed voelen links te laten liggen. Kijk zelf kritisch naar de adviezen die je krijgt van spirituele meesters of workshopleiders: Voelt dit goed? Wil ik mijn leven zo inrichten? Past dit bij mij? En vul zo je eigen spiritualiteit in.
Het pad is het doel.